Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын бага сургууль, цэцэрлэгийн “Ирээдүй” цогцолборын захирал Д.Цэцэгдулам тус цогцолборын нягтлан бодогч Ч.Урантуяаг “хүүхэд 3oдож буй цэцэрлэгийн багшийн камерийн бичлэгийг дэлгэсэн” гэх шалтгаанаар 3oдож буй бичлэг нийгмийн сүлжээгээр тархсан. Уг бичлэгийг Монголын Багш нарын Үйлдвэрчний Эвлэлийн Холбооны дарга Д.Мөнхбаатар багш анхлан нийтэлсэн юм. Бид Д.Мөнхбаатар, Ч.Урантуяа нараас болсон явдлын талаар тодруулга мэдээлэл авлаа.
Д.Мөнхбаатар: Д.Цэцэгдулам захирал, арга зүйчтэйгээ хоёулаа XyypАМЧ дипломтой нь нотлогдсон
–Та өчигдөр /2021.12.24/ фээсбүүктээ оруулсан бичлэгийн талаар тодорхой мэдээлэл өгөөч?
– Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын “Ирээдүй” цогцолборын сургуулийн захирлын ажилтнаа зо д ож буй бичлэгийн талаар асууж байна уу?
-Тийм ээ
– Бичлэг дээр нягтлан бодогчоо зод ож байгаа Д.Цэцэгдулам захирлын асуудал өнгөрсөн намраас сөхөгдөж эхэлсэн. Тус цогцолборын багш, ажилчид нийлж гарын үсэг цуглуулаад хууль зөрчсөн асуудлуудыг нь анх гаргаж холбогдох байгууллагуудад хандсан ч шийдэгдэхгүй байгаа юм. Тэгээд байж байтал эдний цэцэрлэгийн багш нь хүүхэд зод сон асуудал ил гарсан. Хүү хэд зод сон бичлэгийг анх нягтлан над руу явуулаад “багшаа манай цэцэрлэг дээр ийм асуудал байна яах вэ” гэж асуусан. Би тэр бичлэгийг тавьсан. Тэр орой нь захирал нягтлан Ч.Урантуяаг бичлэг тараасан гэж дар ам тлаад “ажлаас хална,тушаалаа орж ав” гээд өрөөндөө оруулж зод сон байгаа юм. Бичлэг дээр нягтлан зод уулч хаад зугат аж гарч байгаа хэсэг бий. Одоо нягтлангийнхаа нь цалинг хасчихсан, сэтгэл санааны дарам тад өрт сөн, мөн нуруу, тол гой нь өвд сөн байдалтай эмнэлэгт байгаа.
-Энэ тохиолдол дээр танай байгууллага ямар байр суурьтай байна вэ?
-Энэ захиралд хариуцлага тооц гэдэг шаардлагыг өмнө хүргүүлсэн. Сумын засаг дарга томилдог томилгоо шүү дээ. Д.Цэцэгдуламын хувьд багш мэргэжилтэй, цогцолборын захирал гэдэг утгаараа бас СӨБ-ийн багш байх ёстой. Гэвч цэцэрлэгийн багшийн диплом нь хуурамч. Дотороо ажиллаж байгаа хүмүүстээ бас хуурамч диплом авч өгсөн. Удаа дараа олон асуудал гаргаж байгаа. Мэргэжлийн холбогдох байгууллагууд чиглэл үүрэг өгдөг ч шийдэгдэхгүй ингээд л байж байдаг.
-Өмнө нь ямар үйлдэл гаргасан бэ?
-Та бүхэн Архангай аймгийн ЭйБи телевиз болон МБҮЭХ-ноос хийсэн энэ сургуультай холбоотой лайв сурвалжлагуудыг үзээрэй. Тэнд бүх асуудал нь тодорхой байгаа. Өмнө нь аймгийн ёс зүйн зөвлөл авч хэлцсэн, аймгийн боловсролын газраас сумын засаг даргад шаардлага хүргүүлсэн. Тэрний дагуу цалингийн арга хэмжээ авсан ч үүнээс хойш давтан зөрчлүүд илрээд байна. Хүү хэд зод сон хэр эгт хамааралтай боллоо. Цэцэрлэгийн багш нарыг арга зүйн удирдлагаар хангах чадваргүй гэдэг нь хуур амч диплом оороо нотлогдож байна. Цэцэрлэгийн аргазүйч нь бас захирлаасаа хуур амч диплом авчихсан. Хоёулаа СӨБ-ын арга зүй, сургалтын технологийг эзэмшээгүй хүмүүс. Тийм учраас энд хүүхдийн эрх зөрчигдсөн олон үйлдэл гарч байгаа.
-Дээрхтэй ижил төстэй тохиолдлууд элбэг үү, эсвэл…?
-Бид нар боловсролын байгууллага, сургууль, цэцэрлэгийн захирал, эрхлэгч нарын ёс зүйн асуудлыг маш ихээр сөхөж тавьдаг. 2021 онд гурван захирлын асуудал хөндөгдсөн, Д.Цэцэгдулам багшийнхаас бусад нь шийдэгдсэн. Ашиг сонирхлын зөрчил, танил талын сүлжээ зэргээс хамаарч хугацаа алдаад энэ хооронд хүүхдийн эрх зөрчигдөөд байгаа нь хамгийн харамсалтай.
Ч.Урантуяа: Халагдах тушаалаа ав гэж өрөөндөө оруулаад 3OДCOН
“Ирээдүй” сургуулийн нягтлан бодогч /бичлэг дээр захиралдаа өшиглүүлэн хөөгдөж буй/ Ч.Урантуяатай холбогдлоо. Тэрбээр нэлээд цааргалсны эцэст “нэгэнт тэр бичлэг тарсан болохоор нэмэлтээр товч тайлбар өгье” гэлээ.
-Болсон явдлын талаар танаас илүү дэлгэрэнгүй мэдээлэл авах гэсэн юм?
– Би цогцолбор сургуулийнхаа нягтлан бодогч. Би багш мэргэжилтэй, хоёрдогч мэргэжил маань нягтлан бодогч. Сургуулийнхаа Үйлдвэрчний эвлэлийн хорооны нарийн бичгийн дарга, Удирдах зөвлөлийн гишүүн, Архангай аймгийн Монголын Багш Нарын Үйлдвэрчний Эвлэлийн Хорооны Архангай аймгийн салбарын дарга сонгуульт ажилтай. Д.Цэцэгдулам захиралтай холбоотой асуудлууд өнгөрсөн оны дөрөвдүгээр сараас хууль хяналтын байгууллагуудад хандах хэмжээнд хөндөгдөж ирсэн. Сүүлд болсон асуудлын талаар товч мэдээлэл өгье. Би 12 дугаар сарын 02-нд өглөө ес өнгөрч байхад өрөөндөө камер руу хартал Мөнхөө багш хүү хэд цо хиж харагдсан. Бичлэгийг дахиж үзээд багш нар, эцэг эхийн төлөөлөлтэй ярилцсан. Захиралд хэлэхэд “тавь, тавь сенсаацлаад явахгүй юу” гээд гараад явсан. Тэгээд МБҮЭХ-ны дарга Д.Мөнхбаатар багш руу “манай дээр ийм асуудал байна. Яах вэ” гээд холбооны групп руу бичлэг явуулсан. Удалгүй Д.Мөнхбаатар багшийн фээсбүүкт оруулсныг хараад шээрлэсэн. Энэ өдрийн үдээс хойш захирал коридорт таараад “чи миний, сургуулийн нэр сүрийг унагалаа. Орж тушаалаа ав, чамайг ажлаас халлаа” гэсэн. Би хариуд нь “Мөнхөө багш хүүхэд зод дог, хүүхдийн хүчир хийлэл арай дэндэж байна. Чи үүнийг нуу н дараг дуулдаг. Ил болгосны төлөө ажлаас халж болдог бол тушаалаа авья” гээд дагаад орсон. Өрөөнд оронгуутаа над руу багц түлхүүр шидсэн ч хажуу тийш болж оногдоогүй. Тэгсэн үс зул гааж, толгой, нуруу руу цох иод өшиг лөхөөр нь гар аад зугат сан. Тэр хооронд флашаа өрөөнд нь орхисноо мэдээд эргэж орж авсан чинь дахиад цох иод ав сан. Тэгээд би дахин зуга таж гарч байгаа үеийн бичлэг энэ юм.
-Хорь гаруй хоногийн өмнөх явдал юм байна. Яг өнөөдөр энэ асуудал ямар нөхцөл байдалтай явж байна вэ?
– Миний сэтгэл санаа байнгын дар амттай, тол гой хөдөл сөн, нуруу нугасаа дагаж чинэж өвдсөн учир эмнэлэгт байна. Тэрнээс хойш уулзаагүй. Ажлаас халж байгаа гэсэн. Манайх чинь цогцолбор болохоор би сургууль дээрээ үндсэн цалинтай, цэцэрлэг дээрээ үндсэн ажлаас гадуур ажил хавсарч хийсний 40 хувь авдаг. Миний 40 хувийн цалинг олгохгүй гэсэн тушаал гаргасан байна. Хэдийгээр эрүүл мэндийн хувьд асуудалтай, дээрээс нь цалин аваагүй ч ажилчдынхаа цалинг тавьж ажлаа хийж л байна. Цагдаад өгчихсөн байгаа. Холбогдох байгууллагууд шалгаад шийдвэр гаргах байхаа.
-Сургуулийнхаа камерийг эвдсэн гэсэн асуудал бас яригдаж байна. Тэр талаар?
-Хоёр жилийн өмнө аймгийн боловсролын газрын мэргэжилтнүүд манай дээр ажлаар ирээд байх үед нэг цэцэрлэгийн багш хүүхэд цо хьсон байдаг юм. Тэгэнгүүт тухайн ажлын хэсэг, хүний нүдэн дээр ингээд хүү хэд цо хиж байгаа юм чинь далдуур з од дог байж магадгүй учраас цэцэрлэгүүдийн камерийг шалгахаар хард хурааж авна гэсэн. Тэгсэн захирал ”манайхны идсэн уу сан, багшийн хүүхэд цо хи сон бичлэг харагдана. Камераа эвдчихвэл дотор бичлэг харагдахгүй” гээд камер эвдүүл чихсэн. Удалгүй мэргэжлийн байгуулагуудаас камержуул гэсэн шаардлага тавигдаж 5 сая 800 мянгаар ахиад камер авсан. Авахдаа дахин байгууллагын өмч хөрөнгө эвдүүлж болзошгүй гээд өөрийнхөө өрөөнд камерийг байршуулсан юм. Ер нь бол сургууль дээр архидах, шударга үнэнийг хэлсэн багш ажилтанг дара мтлах, хавчин боох, сургуулийн өмч хөрөнгийг өөрийн дураар үрэн таран хийх гээд маш олон асуудал байдаг. Манай багш, ажилчид “Урнаа эгч та л явахгүй бол бид нар арай дэндлээ” гэдэг учраас би өөрийн эрхгүй энэ хэдийнхээ төлөө явдаг. Харсаар байтал хүний эрх зөрчиг дөж олон айлын амьд рал хохи рч байхад тэмцэхээс өөр арга байхгүй.
Д.Цэцэгдулам захиралтай хамтран ажиллах боломжгүй хэмээн 50 ажилтнаас 31 нь гарын үсэг цуглуулан аймгийнхаа “ЭйБи” телевизэд мэдээлэл өгсөн байдаг. Багш нар захирлаа, сургууль дээр байнга ар хидан сог туур даг, өөртөө тал засдаггүй ажилтнуудаа хэмэлж дар ам талдаг, хувийн энэ тогтворгүй, ёс зүйгүй байдлаас нь шалтгаалан найман багш Улаанбаатар хот руу шилжсэн хэмээн ярьж байлаа.
Архангай аймгийн Эрдэнэбулган сумын ерөнхий боловсролын бага боловсрол олгох сургууль, цэцэрлэгийн “Ирээдүй” цогцолбор сургууль нь аймгийн төвийн тавдугаар багийн нутаг дэвсгэрт байршилтай, 2006 онд ашиглалтад орсон. Хоёр давхар блокон барилгатай, 350 хүүхдийн хүч ин чадалтай.
Эх сурвалж: eguur.mn
